به وجود آوردن یک «ایده کسب و کار» جدید، لزوما به معنای خلق یکباره و ناگهانی مدل کسب و کار خلاقانهای که تا به حال وجود نداشته نیست. کار شما با تقلید از مدلهای کسب و کار موجود و سعی در نوآوری در آنها برای ایجاد مزیت رقابتی با رقبای دیگر بازار باید شروع شود. برای این کار بوم مدل کسب و کار ابزار قدرتمندی است که امکان ایدهپردازی به ما در چهار کانون مهم یعنی منابع، ارزش، مشتری و منابع مالی میدهد.
همه کارآفرینی ها معمولا از یک جمله آغاز میشود: «من ایدهای دارم». این جمله گرچه آغازی برای داستان صدها کارآفرینی موفق و هزاران کارآفرینی ناموفق بوده است ولی، خود پایان ساعتها و روزها و هفتهها و گاه سالها کلنجار رفتن و سعی و تلاش فرد است که معمولا سخنی از آن به میان نمیآید. ولی واقعا چگونه میتوان یک ایده کسب و کار جدید خلق کرد؟ این پرسشی است که شاید بتوان از جنبههای مختلف به آن پاسخ گفت و در این نوشتار ما «ایدهآفرینی» را به عنوان یکی از مراحل سیستماتیک «کارآفرینی» و مبتنی بر مدل کسب و کار معرفی مینماییم. پس اگر با مدل کسب و کار و به خصوص «بوم مدل کسب و کار» آشنا نیستید به شما توصیه میکنم قبل از مطالعه این نوشتار با این ابزار و روش قدرتمند آشنا شوید.
یک «ایده جدید کسب و کار» از لحاظ معنایی رابطه تنگاتنگی با خلاقیت دارد و چون هنوز هیچ فیلسوفی تعریف استاندارد و فراگیری از خلاقیت ارائه نکرده است شاید نتوان تعریفی جامعی از یک «ایده جدید کسب و کار» و به تبع آن فرایند منتهی شده به آن یعنی فرایند «خلق ایده کسب و کار» ارائه نمود. ولی ما مهندسان برخلاف فیلسوفان با تعاریف کاربردی مفاهیم هم راضی میشویم. پس شاید بتوان تعریف ساده ولی کاربردی از یک «ایده جدید کسب و کار» ارائه نمود.
یک «ایده جدید کسب و کار» از لحاظ کاربردی رابطه تنگاتنگی با «نوآوری در بازطراحی یک مدل کسب و کار موجود» دارد. میدانم که این تعریف نه تنها مشکل را حل نکرد که ظاهرا کمی مشکل پیچیدهتر هم شد. ولی اجازه بدهید تا بر اساس بوم مدل کسب و کار کمی بیشتر توضیح دهم.
یک باور نانوشته ولی عمومی و فراگیر وجود دارد که بسیار سختگیرانه است. طبق این باور، «ایده جدید کسب و کار» یعنی ایجاد خلاقانه یک مدل کسب و کار کاملا جدید که تا به حال وجود نداشته است. یعنی طراحی خلاقانه تمام ارکان یک بوم مدل کسب و کار، به نحوی که تا به حال به ذهن کسی خطور نکرده است. اگر شما هم اینطور فکر میکنید و حتی فکر میکنید میتوانید در دنیای کنونی مدلی از کسب و کار ایجاد کنید که تا به حال وجود نداشته است پس شما چارهای ندارید جز اینکه یک نابغه باشید، در غیر این صورت شکستهای بسیار سختی خواهید خورد. و اگر مطمئنید که یک نابغهاید توصیه میکنم وقتتان را با خواندن ادامه این نوشتار تلف نکنید.
در یک باور درست، یک ایده جدید کسب و کار به معنی نوآوری در کسب و کار است به این معنی که؛ بازطراحی یک یا چند رکن از ارکان مدل کسب و کار و تقلید بقیه ارکان از رقبا؛ بله اشتباه تایپ نکردهام: تقلید از رقبا (این دفعه بزرگتر نوشتم که مطمئن شوید اشتباهی در کار نیست). نوآوری در کسب و کار یعنی طرحی برای ایجاد تمایز رقابتی. اگر بخواهم خلاصهتر بگویم یعنی شما باید بخشی از کار را به روشی انجام دهید که بقیه رقبایتان بلد نیستند و این تمایز باید به نحوی باشد که برای شما مزیت رقابتی ایجاد کند.
هنر شما در این نیست که وارد بازاری بدون رقیب شوید یعنی کسب و کاری ایجاد کنید که تا به حال به ذهن کسی خطور نکرده است. هنر کارآفرینی در این است که بتوانید با تغییری هرچند کوچک ولی خلاقانه در انجام یک کسب و کار موجود (یعنی همان مدل کسب و کار) مشتریان رقبایتان را نصیب خود کنید. از این روست که گفتم: «خلق ایده کسب و کار جدید» یعنی « نوآوری در بازطراحی یک مدل کسب و کار موجود». [در زبان انگلیسی به درستی از واژه generation برای ساخت مدل کسب و کار استفاده میشود و معنایی که از این کلمه به ذهن متبادر میشود یعنی ساخت پدیدهای جدید بر مبنای ایجاد تغییرات و بهبودهایی در پدیدههای موجود. در حالی که ترجمه کلمه generation در زبان فارسی به کلمه خلق این معنا را از بین برده و این گونه به نظر میآید که منظور از خلق، ایجاد یک پدیده جدید از هیچ و عدم است.]
بنابراین مدل کسب و کار، نقطه شروع خوبی برای فرایند «خلق ایده کسب و کار جدید» است. و از این رو، چه ابزاری بهتر از «بوم مدل کسب و کار» برای آغاز «ایدهآفرینی».
بر اساس آنچه در کتاب «خلق مدل کسب و کار» پیشنهاد شده است، هر ۹ رکن سازنده بوم مدل کسب و کار میتواند نقطه آغازی برای خلق ایده جدید کسب و کار باشد. به هنگام «ایدهآفرینی» این ۹ جزء سازنده را میتوان به چهار کانون نوآوری اساسی تقسیمبندی کرد: بر اساس منبع (شامل سه جزء شرکای کلیدی، فعالیتهای کلیدی و منابع کلیدی)، ارزش پیشنهادی، مشتری (شامل سه جزء بخش مشتری، ارتباط با مشتری و کانالهای توزیع) و منابع مالی (شامل دو جزء هزینهها و درآمدها).
توجه به نکات زیر قبل از توضیح هر یک از چهار کانون فوق ضروری است:
- هر یک از چهار کانون فوق میتواند به عنوان شروع تغییر بزرگی در مدل کسب و کار باشد و به احتمال زیاد باقی اجزاء مدل کسب و کار را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
- گاهی اوقات فرایند خلق ایده جدید با نوآوری در چندین کانون مختلف پدید میآید.
- شناسایی کانون مورد نظر و نحوه نوآوری در کسب و کار در آن، مبحث دیگری است که در حوزه هدف این نوشتار نیست.
برای خلق یک ایده کسب و کار جدید میتوانید از گامهای زیر پیروی کنید:
- موضوع کسب و کار خود را انتخاب کنید.
- از بین مدلهای موجود کسب و کار یکی را انتخاب کنید.
- با یک تحلیل از نقاط قوت، نقاط ضعف و شناخت فرصتها و تهدیدها به نوآوری در یکی از کانونهای ایدهآفرینی بپردازید.
- مدل کسب و کار خود را با مشتری بسنجید.
کسب و کارهای گذشته با کسب وکار های کنونی تفاوت های گوناگون و قابل لمسی را دارد.
طبق تحقیقات به عمل آمده توسط دانشمندانی که در این حوزه ی فعالیت می کنند ویژگی های متفاوتی را برای آنها لحاظ کردند که به چند مورد از آن ها اشاره می کنم.
ویژگی های های کسب و کار
۱- رقابت
۲- تغییرات غیر خطی
۳- کیفیت محصول
۴- بازاریابی و تبلیغات برای تک مشتری
۵- سطح توقعات مشتری
۶- عدم قطعیت و بی نظمی
۷- فرصت های زود گذر – داشتن چرخه های کوتاه مدت
۸- آینده غیرقابل پیش بینی
۹- اثرات جهانی
نگاهی تازه به ویژگی های کسب و کار
۱- دانش محوری
۲- تخصصی شدن
۳- مزیت رقابتی و متمایز شدن
۴- کوچک شدن
۵- خلاقیت و نوآوری در کسب و کار
۶- مشتری مداری
۷- تولید ناب
۸- سفارشی سازی
برای اینکه ما هم به یک کارآفرین ایده آل تبدیل بشیم و بتونیم ایده های جدید برای کسب و کار داشته باشیم و بتونیم به معنای واقعی یک نوآوری در کسب و کار داشته باشیم؛ بهتره شناخت دقیق تری از کارآفرینی و ویژگی های یک کارآفرین داشته باشیم.
ویژگی های شخصیت یک کارآفرینی که قرار است ایده جدید و نوآوری در کسب و کار داشته باشد.
ویژگی های یک شخص کارآفرین
الف: ویژگی های شخصیتی:
آینده نگری و داشتن یک چشم انداز؛ مصمم بودن؛ تمرکز؛ خود انگیزشی؛ وقف و از خودگذشتگی؛ زندگی در ابهام؛ توانایی کنترل و مدیریت شخصی؛ علاقه به یادگیری؛ استقلال؛ نگاه خلاقیت و نوآوری در کسب و کار داشتن؛ عمل گرا بودن؛ نتیجه گرا بودن؛ انعطاف پذیری؛ اعتماد به نفس؛ خوش بینی و…
ب: ویژگی های مهارتی:
تهیه طرح شغلی؛ برنامه ریزی؛ استراتژی کسب و کار؛ مهارت های فنی؛ مهارت های مدیریتی مذاکره؛ سیستم سازی؛ جذب سرمایه؛ مدیریت مالی؛ مدیریت کسب وکار؛ مدیریت منابع انسانی؛ بازاریابی؛ مدیریت رابطه با مشتری؛ تعامل سازنده با دیگران و…
داشتن یک ایده و اجرایی کردن آن می تواند ما رو به یک فرد کارآفرین تبدیل کند و کارآفرین بودن می تواند مزایایی مثل رضایت شغلی؛ موفقیت؛ بالفعل شدن استعدادها؛ خلق کردن؛ آزادی زمانی و مالی؛ شادمانی؛ حس مفید بودن و… را داشتند.
خلق ایده جدید و نوآوری در کسب و کار؛ در جایگاه کارآفرین یعنی فردی که قدرت اجرایی کردن یک ایده را دارد می تواند ما را با سلسله مراتب حکمت آشنا بکند.
اگر با سلسله مراتب حکمت آشنا باشیم می توانیم به راحتی از آن در طراحی بوم کسب و کار خود استفاده کنیم و یک بوم قوی تری را برای ایده خود خلق کنیم.
سلسله مراتب حکمت:
مرحله اول داده ها هستند.
مرحله دوم اطلاعات هستند.
مرحله سوم دانش است.
مرحله چهارم علم است.
مرحله پنجم حکمت است.
از ترکیب داده ها؛ اطلاعات بدست می آید.
از ترکیب اطلاعات؛ دانش بدست می آید.
از ترکیب دانش؛ علم بدست می آید.
از ترکیب علم؛ حکمت بدست می آید.
حکمت ترکیبی از علومی که می تواند یک فرد را کارآفرین بکند.
فردی که دارای کسب و کار موفق و سالم است در واقع به طریقی به حکمت رسیده است .
پیشنهاد محصول
در این محصول شش فایل صوتی وجود دارد که می تواند کمک بزرگی به متحول شدن کار و شغل شما ایجاد نماید
بر اساس ضرورت ایجاد تغییر که در دنیای کسب و کار ایجاد شده است و همونطور که میدانیم باید برای پذیرش این تغییرات در مرحله اول بر روی استواری و حفظ آرامش فردی خودمان تمرکز داشته باشیم و در مرحله بعد به فکر بازآفرینی در کسب و کار باشیم تا بتونیم طراحی دوباره ای از محصول و یا خدمات کسب و کارمان داشته باشیم.
ما در این فایل صوتی بر اساس این شناخت محصولی را تولید کردیم که بتوانیم به واسطه آن بازطراحی بهتری بر روی طراحی مدل کسب و کار خودمان بر اساس تغییرات موجود در دنیای کسب و کار داشته باشیم.
میشه در مورد بوم مدل کسب و کار توضیح بیشتر و روانتری بدید؟
سلام بله حتما دوست بزرگوار
بوم طراحی در کسب و کار در واقع اون برنامه ریزی و تجزیه و تحلیل و آنالیز قسمت های مهم در رسیدن به اهداف در کسب و کار است که متشکل از نه بخش ،مشتری،ارزش ایجاد شده ،کانال ها ،شرکای کلیدی و …..است که بطور کامل در کتاب فرمول پی سعی کردم اون رو به صورت ساده و روان به رشته تحریر در بیارم ،باعث خوش حالیست که اگر کتاب رو مطالعه بفرمایید تا بتونیم بیشتر در مورد بوم مدل کسب وکار گفتگو داشته باشیم.
همیشه کارآفرینی و راه اندازی کسب و کار جدید برایم هیجان انگیز بوده و به این موضوع علاقمند هستم . . ممنون از مطالب شما
ممنون از شما
با سلام
ممنون از مقاله تان.بازطراحی یک کسب و کار بلید یک سری ملاحظات قبلی هم داشته باشد که در اصل آن صنعت ارزش بازطراحی داشته باشد.
ممنون از شما
متشکر از شما
متشکر از شما جناب سلیمیان بزرگوار
استاد گرامی
خیلی از انسان ها شاید ایده های خوبی داشته باشند ولی به علت ترس هایی که دارند هیچگاه ایده های خودشان را عملی یا حتی مطرح نمی کنند. افرادی موفق به ایجاد کسب و کار می شوند که ایده های خود را عملی می کنند.
از مطالب استفاده می کنم. ممنون
متشکر از شما دوست گرانقدر
به امید عملی شدن تمام ایده های خلاقانه جوانان ایرانی
mersssssssssi. kheili khob bod. b nazare man adam behtare va3 khodesh kar kone. va on karesh ham hamrah ba khalaghiat bashe k dg allllllllie
متشکر از شما جناب مصطفی
ممنونم .عالی بود
متشکر از شما دوست گرانقدر
خلق ایده در شروع یک کسب و کار جدید حرف اول رو میزنه. ایده بی بدیل، نتایج بی بدیل هم به دنبال خواهد داشت.
متشکر جناب عادلی عزیز
به امید خلق ایده های نو و فن آورانه توسط جوانان ایران زمین
مثل همیشه ساده و روان بیان کردید،ممنونم.بسیار کاربردی و مفید بود.
گام های خلق ایده کسب و کار عالی بود.
جناب ستایش بزرگوار
متشکر از شما همراه گرامی مجموعه کسب و کار شما
عاشق کارافرینان که بدون ترس و با أیده کسب و کار نو را خلق میکنند همانند دیجی کالا توسط کارافرینان برتر برادران محمدی یه بازار فروش انلاین بوجود اوردن
ممنونم از مطالب کاربردی
متشکر از شما که به جوانان توانمند ایرانی اعتماد دارید.
من فکر می کنم اول شجاعت ایده پردازی رو لازم داریم
متشکر از شما بابت دقت نظری که دارید
شجاعت هم یکی از اولین ها در ایده پردازی هست.
ممنون از مطالب خوب شما در مورد کسب و کار
مطالب بسیار خوب و مفیدی برای من بود
به امید موفقیت بیشتر شما
ممنون از مطالب مفیدتون.
متشکر از شما که ما راهمراهی می کنید.
mamnun az matalebe khub & karborditoon
متشکر از شما آقای مرادی عزیز
مقالتون عالی هستش و ممنونم
این جمله رو خیلی دوست دارم
همه کارآفرینان معمولا از یک جمله آغاز میشود: من ایدهای دارم
متشکر از شما
خوشحالم از اینکه با شما هم عقیده هستم.
ممنون از مطلب عالیتون
ایده یابی مهمه اما مهم تر از اون اجرای ایدس
به کاربران سایت خوبتون پیشنهاد می کنم کتاب «ایده عالی مستدام» از انتشارات ا=آریانا رو حتما مطالعه کنند
متشکر از شما دوست گرانقدر بابت معرفی کتاب عالی و بسیار پرمحتوای ایده عالی مستدام نوشته برادن هیث از انتشارات آریانا قلم
از نکاتی که گفته شد ایده هایی خوبی برای کسب و کارم می گیرم.
ممنونم از مطالب خوب شما
خوشحالم که توانستید از مطالب استفاده کنید.
عالی و قابل استفاده مننون از شما
متشکر از شما خانم رضوی گرانقدر
مطلب خوبی بود…فقط یه خورده سنگین بود….بعضی از جاهاشو چندبار خوندم تا فهمیدم
با سلام
این مقاله مرا با مفهوم جدیدی در زمینهی کسب و کار آشنا کرد یا بهتر بگویم، باعث شد که درک غلطی که از مفهوم ایده در کسب و کار جدید داشتم اصلاح شود. البته این را هم اضافه کنم که انتقال پیام و نحوهی بیان مسئله توسط شما کمی گنگ بود.
ممنون از مقاله خوبتون. ایده های بسیار خوبی به ذهنم رسید
سلام
خدمت شما
اگر با حساب و کتاب وارد یک کسب و کار شویم به طور حتم راه موفقیت و پیروزی در ان کسب و کار را می یابیم
مدل کسب و کار و بوم کسب و کار بسیار شیوه ارزنده و اثر گذاری است
ممنونم از مطلب شما
لطفا در مقاله ایی به صورت کامل بوم کسب و کار را توضیح دهید ممنونم
سلام مطالب مفید بود