دامپزشکی
به شناخت از اطلاعات بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان یا بیماریهای خاص دام، پیشگیری و درمان این بیماریها و همچنین کنترل بهداشتی مواد غذایی دامی «دامپزشکی» میگویند.
دامپزشک کیست؟
«دامپزشک» کسی است که با تأمین بهداشت و مبارزه با عوامل تهدیدکننده حیات دام، طیور، آبزیان و حشرات مفید، به افزایش طول عمر و حفظ سلامتی این دسته از موجودات کمک میکند و بازدهی تولیدی و خدماتی آنها را افزایش میدهد.
ویژگیهای دامپزشک
- قدرت تجزیهوتحلیل بالایی دارد: بیمار یک دامپزشک نمیتواند در خود را بیان کند؛ بنابراین، او باید بتواند با توجه به علائم، علت بیماری را تشخیص دهد. درواقع، کار دامپزشک گاهی از کار پزشک حساستر است.
- صبور باحوصله است: توجیه کردن صاحبان دامها معمولآ کار دشواری است؛ زیرا آنها اغلب آگاهی کمی دارند. علاوه بر این، کار کردن با حیوانات آسان نیست و صبر و حوصله زیادی طلب میکند.
ورود به شغل
این رشته در دو مقطع کاردانی و دکترای حرفهای ارائه میشود. طول دوره کاردانی دو سال و طول دوره دکترای حرفهای شش سال است. دانشآموختگان دوره دکترای عمومی دامپزشکی میتوانند برحسب علاقه در بیش از ۱۴ گرایش تخصصی مختلف در علوم دامپزشکی و همچنین علوم پایه پزشکی و بیوتکنولوژی ادامه تحصیل بدهند و دکترای تخصصی دامپزشکی بگیرند و کسانی هم در مقطع کاردانی این رشته تحصیل میکنند، میتوانند با ادامه تحصیل مدرک لیسانس علوم آزمایشگاهی دامپزشکی یا لیسانس دامپروری بگیرند. البته این دسته از دانشآموختگان، بهعنوان تکنیسین دامپزشکی شناخته میشوند.
در مقطع دکترای حرفهای ۹۰ درصد واحدهای این رشته از سال چهارم علمی هستند و این دوره کارورزی میتواند آمادگیهای اولیه برای شروع این شغل را ایجاد کند. هرچند باید بدانید که برای دامپزشک شدن بعد از اتمام دوره تحصیل به پنجتا شش سال کارآموزی نیاز دارید و از ابتدا نباید انتظار درآمد بالایی را داشته باشید. برای دستیابی به این شغل باید از سلامت جسمانی برخوردار باشید. در معالجه دامهای بزرگ هم، داشتن قدرت بدنی بالا میتواند برایتان مفید باشد و کار شمار را راحتتر کند.
پیشرفت شغلی
برای پیشرفت مالی در این شغل میتوانید کلینیک و بیمارستان دامپزشکی، داروخانه یا آزمایشگاه دامپزشکی تأسیس کنید. البته برای تأسیس اینگونه مراکز به مجوز نیاز دارید. علاوه براین میتوانید بهطور خصوصی مرغ داری یا دام داری تأسیس کنید ناگفته پیداست که در همه این موارد، به سرمایه نیاز دارید، ولی در کل، کسب تجربه مهمترین عامل برای پیشرفت در این شغل است.
فضای شغلی
دامپزشکان میتوانند در مراکز دولتی مانند وزارت جهاد کشاورزی و یا سازمان دامپزشکی بهعنوان مسئولان امور اجرایی به فعالیت بپردازند. علاوه بر این مراکز متعدد دیگری مانند موسسه تحقیقات وتولید واکسن رازی و انستیتوپاستور، شرکتهای تولید دارو و فراوردهای دامی، شرکتهای تولید مواد غذایی با فراوردههای دامی، کارخانههای خوراک دام، مجتمعهای مرغ داری و کشت وصنعت، واحدهای دامپروری دولتی و خصوصی، مراکز پرورش ونگه داری اسب، آزمایشگاههای تشخیص بیماریهای دامی و همچنین کلینیکهای مربوط (برای امور درمانی)، از خدمات دامپزشکان استفاده میکنند.
دامپزشکان با آزمایشگاههای دامپزشکی، کارخانههای خوراک دام، کارخانههای لبنیات و پرورشدهندگان دام، طیور و آبزیان در ارتباطاند.
وظایف و مسئولیتهای
- انجام دادن مطالعات لازم بهمنظور آگاهی از وضع بهداشتی- درمانی دامها
- تشخیص و درمان بیماریهای دام
- ثبت و نگهداری مشکلات دام در زمینههای بهداشتی، درمانی و غذایی
- پیشگیری از بیماریهای تغذیهای
- اصلاح نژاد و نگهداری از حیوانات
- مطالعه و تحقیق درباره ریشهکن کردن بیماریهای خاص دام و بیماریهای مشترک انسان و دام
- نظارت بر عملکرد تکنسینهای دامپزشکی (کاردانها)
مطلوبیتهای شغلی
اگر در این شغل تبحر لازم را به دست بیاورید، زمینههای شغلی خوبی برایتان وجود خواهد داشت. علاوه بر این اگر حیوانات را دوست داشته باشید و این شغل را از سر علاقه انتخاب کرده باشید، نجات جان یک موجود زنده احساس خوبی در شما ایجاد میکند.
محدودیت شغل
از محدودیتهای این شغل میتوان بهاحتمال ابتلا به بیماریهای مشترک انسان و دام اشاره کرد. البته فضاهای کاری این شغل هم اغلب در خارج شهرها هستند و کار کردن باوجود بٌعد مسافت هم می تواند کمی سخت باشد.
همچنین در این شغل به دلیل سرو کار داشتن بادام، موارد ناخوشایندی مانند بوها و مناظر نامطلوب وجود دارد. از طرفی چون دامهای به زایمان و جراحیهای دیگر نیاز پیدا میکنند، باید آمادگی حضور در چنین فضاهای را نیز داشته باشید.
اهمیت شغلی
هدف نهایی دامپزشکی درمان حیوانات نیست بلکه تأمین مواد غذایی و بهداشتی برای انسانهاست؛ چراکه با واکسینه کردن دامها میتوان از مرگومیر آنها جلوگیری کرد وبر میزان فراوردههای دامی افزوده. در این صورت، مواد پروتئینی لازم برای جیره غذایی انسانها تأمین میشود. این مواد مقاومت انسانها، به خصوصی کودکان، را در مقابل کلیه بیماریهای افزایش میدهد و نهتنها باعث کاهش چشمگیر هزینههای درمانی میشود، بلکه جامعهای سالم و فعال به وجود میآورد. از سوی دیگر، دامپزشکی در پیشگیری از بیماریهای مشترک بین حیوانات و انسان نقش بسیار مهمی دارد؛ سلامت جامعه و توسعه دامپروری با حضور دامپزشکان امکانناپذیر است.
منابعی برای کسب اطلاعات بیشتر
برای کامل کردن اطلاعاتتان به این وبگاهها مراجعه کنید: سازمان نظام دامپزشکی کشور به نشانی www.iranvc.ir انجمن تخصصی دامپزشکان ایرانی به نشانی www.dampezeshkan.com