کسب و کار شما مشاوره راه اندازی، رهبری و بهبود عملکرد کسب و کار شما
روان‌شناسی
به مطالعه ذهن و رفتار افراد به‌منظور شناخت آسیب‌های رفتاری آن‌ها و ارائه راهکار درمانی برای این آسیب‌ها «روان‌شناسی» می‌گویند.
روانشناس کیست؟
«روانشناس» کسی است که علاوه بر ارائه پیشنهادِ برای جلوگیری از بیماری‌های روحی، با استفاده از آزمون و مصاحبه بیماری‌های افسردگی، اضطراب، وسواس و …. را تشخیص می‌دهید و درمان می‌کند.
ویژگی‌های روانشناس
- از فن بیان برخورداراست: روانشناس در مرحله اول باید بتواند با خوب صحبت کردن تأثیر خوبی بر مراجع بگذارد، اعتماد او را جلب و رابطه خوبی با وی برقرار کند.
- از قدرت تجربه و تحلیل قوی، منطق و استدلال و دید عمیق نسبت به اطراف بهره‌منداست: روانشناس برای تشخیص مشکل بیماری و انتخاب نوع درمان باید تمام جوانب امر را بسنجد و این، نیازمند قدرت تجربه و تحلیل قوی، منطق و استدلال است. او باید بر ظرافت‌های رفتاری افراد متمرکز شود و زود تصمیم نگیرد.
- تمرکز فکری و دقت حواس دارد: او باید خوب به حرف‌های بیمار یا مراجع توجه کند.
- قدرت سازگار و درک و همدلی قوی دارد: روانشناس افراد مختلف را با خصوصیات مثبت و منفی می‌پذیرد و با آن‌ها ارتباط می‌گیرد.
- ثبات عاطفی دارد: روانشناس باید تعادل روحی و عاطفی داشته باشد؛ زیرا با انواع مراجعان و حتی بیماران روحی برخورد می‌کند که هرکدام مشکلات خاص خود رادارند.
ورود به شغل
مدرک تحصیلی لازم برای این شغل «کارشناسی ارشد» و «دکترای» دریکی از گرایش‌های روان‌شناسی بالینی یا عمومی است.
این رشته در مقطع کارشناسی دارای چهار گرایش بالینی، کودکان استثنایی، صنعتی-سازمانی و عمومی است. در روان‌شناسی صنعتی-سازمانی، یافته‌های روان‌شناسی را در صنعت به کار می‌برند و در روان‌شناسی کودکان استثنایی از این یافته‌ها در رابطه با کودکان استثنایی (تیزهوشان و معلولان جسمانی) استفاده می‌کند.
توجه داشته باشید که اگر بخواهید دکتر روانشناس شوید، باید تحصیلات خود را تا دروه دکترای ادامه دهید. در غیر این صورت، به‌عنوان دستیار تحقیق مشغول به کارخواهید شد.
برای موفقیت در این رشته بهتر است پایه ریاضی خوبی داشته باشید و در درس آمار نیز قوی باشید. درعین‌حال، باید زبان انگلیسی شما خوب باشد و به فیزیولوژی هم مسلط و علاقه‌مند باشید.
پیشرفت شغلی
شرکت در کارگاه‌ها و سمنیار های علمی، ارائه مقاله و پژوهش‌های علمی، کسب مدارک بالاتر تحصیلی و البته تجربه، راه‌های پیشرفت و موفقیت شما در این شغل است.
فضایی شغلی
مطب یک روانشناس باید خلوت و آرام، در فضایی سرپوشیده با چیدمان زیبا و آرامش‌بخش و نورو حرارت کافی باشد. ممکن است او همراه با چند روانشناس دیگر مشغول به کار شود اما اگر مطبش شخصی باشد، به‌راحتی می‌توانید ساعات کاری خود را تعیین کند. یک روانشناس علاوه بر ویزیت بیماران در مطب ممکن است در دانشگاه‌ها یا مراکز تحقیقاتی، مدارس و درمانگاه‌ها، خانه‌های سالمندان و مراکز نگه‌داری کودکان بی‌سرپرست نیز فعالیت کند.
روانشناس با پرستارها، پزشکان، مشاوران، متخصصان مغز و اعصاب، روان‌پزشکان، مددکاران، آسیب شناسان گفتار و زبان، و روان سنج‌ها در ارتباط است.
وظایف و مسئولیت‌ها
وظایف یک روانشناس با توجه به محل اشتغال و مدرک تحصیلی‌اش متفاوت است اما به‌طورکلی وظایف او عبارت‌اند از:
در سطح کارشناسی، و روانشناس اغلب:
- از بیماران مراجعه‌کننده به کلینیک شرح‌حال می‌گیرد؛
- از تست‌های روان‌شناسی استفاده می‌کند؛
- نوع بیماری و مشکل مراجعه‌کننده را تشخیص می‌دهد.
در سطح کارشناسی ارشد و دکترا، روانشناس بالینی:
- در دانشگاه تدریس می‌کند؛
- به پژوهش می‌پردازد؛
- در زمینه‌های مختلف خانوادگی، ازدواج و…. مشاوره می‌دهد؛
- نوع بیماری و مشکل مراجعه‌کننده را تشخیص می‌دهد؛
- بیماری‌های روحی و روانی را درمان می‌کند. روانشناس کار بالینی انجام می‌دهد و با این‌گونه بیماران سروکار دارد:
- به اشخاص در حال طلاق یا افرادی که به دلیل از دست دادن عزیزی به مشکلات روانی دچار شده‌اند، کمک می‌کند.
مطلوبیت‌های شغلی
روان‌شناس‌ها دید بازتری نسبت به زندگی و مشکلات آن دارند و بادانش و تجربه‌ای که پیدا می‌کنند، بهتری خواهند داشت.
محدویت های شغل
در کشور ما بسیاری از حوزه‌های تخصصی روان‌شناسی، ناشناخته باقی‌مانده‌اند و حتی حوزه‌های معروف و شناخته‌شده‌ای چون روان‌شناسی بالینی، هنوز جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده‌اند. حتی موسسه‌های دولتی و خصوصی هم از نقش متخصصان روان‌شناسی در پیشبرد کارهایشان اطلاع چندانی ندارند. فراموش نکنید که روان‌شناس‌ها ممکن است پس از مدتی کار کردن با افراد بیمار و مراجعه‌کنندگان دچار خستگی و فرسودگی شغلی (خستگی بدنی، هیجانی و ذهنی) شوند.
اهمیت شغلی
هراندازه که جامعه پیچیده‌تر می‌شوند، روانشناس نیز نقش مهم‌تری در حل مسائل انسان‌ها پیدا می‌کند؛ تا جایی که امروز با حوزه‌های جدیدی مثل روان‌شناسی مهندسی و روان‌شناسی محیطی روبه‌رو هستیم. درمجموع، وجود افرادی که قادر به تشخیص دادن و درمان بیماری‌های روانی باشند و بتوانند به ارتقای سلامت روانی جامعه کمک کنند، اهمیت زیادی دارد. روان‌شناسی در مقطع کارشناسی دارای چهار گرایش بالینی، آموزش کودکان استثنایی، صنعتی-سازمانی و عمومی است روان‌شناسی بالینی به افرادی که به رفتارهای نابهنجار مثل افسردگی، اضطراب و وسواس دچارند، خدمات تشخیص و درمانی (روان‌درمانی) ارائه می‌دهد. این خدمات در سه زمینه تشخیص، درمان و پیشنهاد روش‌هایی برای پیشگیری از معضلات و ناهنجاری‌های رفتای ارائه می‌شود. کار روان‌شناسی صنعتی-سازمانی نیز به‌کارگیری یافته‌های روان‌شناسی در تمام محیط‌های کاری است؛ یعنی درباره اینکه محیط کار چگونه باید باشد تا بهترین بازدهی را داشته باشد یا چه متغیرهای در ارتباط کارفرما و کارگر مؤثر است و چه عواملی باعث عدم تفاهم بین کارفرما و کارگر می‌شود، مطالعه می‌کند. روان‌شناسی عمومی به مطالعه کلیات روان‌شناسی می‌پردازد. و روان‌شناسی و آموزشی کودکان استثنایی کاربرد یافته‌های روان‌شناسی در رابطه کودکان استثنایی (تیزهوشان و معلولان جسمانی) است. نکته مهم این است که روان شناسان اصلاً مجاز به تجویز دارو نیستند؛ درحالی‌که دارو و روان‌درمانی اساس درمان در روان‌پزشکی است و روان‌پزشکان مجاز به تجویز دارو هستند.
منابعی برای کسب اطلاعات بیشتر
برای یافتن پاسخ سؤال‌هایتان به دانشکده‌های روان‌شناسی و علوم تربیتی، بیمارستان‌های روانی و کلینیک‌های خصوصی و دولتی، انجمن روان شناسان ایران، و سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره مراجعه کنید.
